Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Nedir ?

Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla istasyonlarda akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihazlara taşıt plaka bilgilerinin elle girişini önleyerek otomatik olarak aktarılmasını sağlayan sistemdir. UTTS, akaryakıt istasyonlarında gerçekleştirilen satış işlemlerinde vergi güvenliğini sağlar ve denetim etkinliğini artırır.

31 Ocak 2025 tarihine kadar Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) kaydını yaptıran mükellefler, 30 Nisan 2025 tarihine kadar montaj işlemlerini tamamlayabilecek ve bu süre boyunca akaryakıt harcamalarını vergi indirimi kapsamında gider göstermeye devam edebilecektir. 31 Ocak 2025 tarihine kadar UTTS kaydını yaptırmayan mükellefler, bu tarihten sonra UTTS kapsamında düzenlenmemiş akaryakıt satış fişlerini vergi indiriminde kullanamayacaklar.

Sistem Nasıl Çalışıyor?

Taşıtların yakıt depo girişlerine Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılır. Yakıt dolum işlemi sırasında TTB’den plaka bilgisi diğer UTTS donanımları aracılığı ile otomatik olarak ödeme kaydedici cihaza iletilir.

1. Taşıt Tanıma Birimi (TTB)

TTB, yakıt depo girişine monte edilebilen ve söküldüğünde tekrar kullanılamayan, taşıta ait plaka bilgisi, mükellefe ilişkin bilgiler gibi hususları hafızasında muhafaza eden ve bu bilgilerin akaryakıt alımı sırasında Taşıt Tanıma Okuyucusu vasıtasıyla pompa ünitelerinin bağlı olduğu YN Pompa ÖKC’lere otomatik olarak iletilmesine imkân sağlayan pasif bir devre ve anteni içeren Taşıt Tanıma Birimini ifade eder.

2. Akaryakıt İstasyonu Donanımları

Akaryakıt istasyonlarında, Yetkili İstasyon Montaj Firmaları tarafından monte edilen donanımlar şunlardır:
Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO): TTB üzerindeki bilgileri okuyabilen, okunan bilgilerin YN Pompa ÖKC’lere otomatik olarak iletilmesine imkân sağlayan cihazdır.
Tabanca İletişim Modülü (TİM): TİM, TTO’lardan gelen sinyali çözümleyip UTTS veri merkezi ile iletişime geçerek TTB’ye ait bilgileri alan ve bunları YN Pompa ÖKC’sine ileten, üzerinde Güvenlikli Haberleşme Anahtarı/Kodu ve özel yazılım bulunan, harici olarak YN Pompa ÖKC’ye bağlanmış Darphane ve/veya Darphane tarafından yetkilendirilen firmalardan temin edilebilen veya YN Pompa ÖKC içine entegre edilerek üretilen Tabanca İletişim Modülünü ifade eder.

3. Yakıt Dolum Süreci

Taşıt, TTB takılı bir şekilde akaryakıt istasyonuna geldiğinde, TTO cihazı TTB ile iletişim kurar ve kimlik bilgilerini şifreli olarak alır.
TİM aracılığıyla alınan bilgiler, UTTS veri merkezi ve Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) veri tabanı üzerinden doğrulanır.
Doğrulanan bilgiler, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (YN Pompa ÖKC) ile paylaşılır. Bu cihaz yakıt dolum işlemini başlatır.
Yakıt dolumu tamamlandıktan sonra UTTS Satış Fişi oluşturulur ve taşıt sahibine teslim edilir.
Eş zamanlı olarak tüm işlemler Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) veri tabanına aktarılır.

Sıkça Sorulan Sorular

UTTS Sistemi ile ilgili merak edilen sorular ve cavapları.

UTTS son kayıt tarihi 31 Ocak 2025 olarak değişti mi /uzatıldı mı?

Evet, araçlarınıza 31 Ocak 2025 tarihine kadar TTB taktırabilirsiniz. Ancak Taşıt sahiplerinin 31 Aralık 2024'e kadar kayıt yaptırmaları halinde, Taşıt Tanıma Birimi (TTB) siparişi verenler, 2024 fiyatlarıyla ödeme yapacak, montaj işlemini 30 Nisan 2025'e kadar tamamlama hakkına sahip olacak ve bu tarihe kadar UTTS üzerinden yapılmayan akaryakıt giderlerini vergi indiriminde kullanmaya devam edebilecekler. 1-31 Ocak 2025 tarihleri arasında kayıt yaptırılması halinde ise 2025 yılı fiyatları geçerli olacak. Montaj işlemleri ise 30 Nisan 2025'e kadar tamamlanabilecek. Bu tarihe kadar UTTS üzerinden yapılmayan akaryakıt giderlerinin vergi indiriminde kullanılması uygulaması sürecek.

Bu tarih sonrasında alınan taşıt tanıma birimleri 2025 yılı fiyatları üzerinden fiyatlandırılacak olup, mükellefler UTTS üzerinden yapılmayan akaryakıt fişlerini gider beyanında kullanamayacaktır.

Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtlara TTB taktırma yükümlülüğünün taşıt sahiplerine ait olduğu açıkça belirtilmek suretiyle, bu alanda oluşan tereddütleri giderecek düzenleme yapılmıştır.

Ödemeler Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen ve aşağıda bilgileri bulunan banka hesabına yapılacaktır. Ödeme işlemi, taşıt ekleme süreci tamamlandıktan sonra, belirtilen banka bilgileri kullanılarak gerçekleştirilebilir.

Hesap Bilgileri:

-Hesap Adı: Türkiye Emlak Katılım Bankası Anonim Şirketi

-IBAN: TR91 0021 1000 0004 0000 1000 22

Aşağıdaki taşıt gruplarının sahibi mükelleflerin taşıtlarını, yine aşağıda belirtilen tarihlere kadar UTTS’ye kaydettirme zorunluluğu bulunmaktadır:

• Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtlar (en geç 31/01/2025 tarihine kadar),

• Trafiğe ilk defa kaydedilen sıfır kilometre bireysel taşıtlar (1/07/2025 tarihinden itibaren kayıt ve tescil işlemini takip eden bir ay içerisinde),

• Akaryakıt dağıtım şirketlerine ait taşıt tanıma sistemlerini kullanan bireysel taşıtlar (30/06/2025 tarihine kadar).

TTB için yıllık hizmet bedeli ödenmeyecektir.

2024 yılı için TTB ücreti 1.810 TL + KDV olarak belirlenmiştir (TTB ücreti 1.100 TL + KDV, yetkili servis montaj hizmet bedeli ise 710 TL + KDV’dir).

Birim fiyatlar 2024 yılı için geçerlidir. 2025 ve sonraki yıllarda uygulanacak fiyatlar, Türkiye İstatistik Kurumu’nun bir önceki yıl için belirlediği Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) oranında artırılacak ve bir yıl boyunca geçerli olacaktır. Yıllık fiyat artışları ait oldukları yılın 1 Ocak tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacaktır. Güncel birim fiyatları www.utts.gov.tr internet sitesinde duyurulacaktır.

Taşıt Tanıma Birimi fiyatına Montaj Hizmet Bedeli dahildir (2024 yılı için TTB ücreti 1.100 TL + KDV ve yetkili servis montaj hizmet bedeli 710 TL + KDV olmak üzere toplam 1.810 TL + KDV olarak belirlenmiştir).

UTTS mevzuatı kapsamında, taşıt plaka bilgisi TTB’ye kaydedilecek ve cihaz sadece kaydı yapılan taşıta ait bilgilerle kullanılabilecektir. Bu sebeple, taşıtın sahiplik ve/veya plaka bilgisinin değişmesi durumunda taşıta takılmış olan TTB geçersiz hale gelecektir. Aracın satışı durumunda, taşıtın yeni plaka ve/veya yeni sahiplik bilgilerini ihtiva eden yeni bir TTB cihazının yetkili montaj firması tarafından takılması gerekmektedir.

Şahıs şirketleri tarafından ticari faaliyet amacıyla kullanılan taşıtların akaryakıt harcamalarının gider olarak gösterilmek suretiyle vergi indirimine konu edilmesi halinde, bu taşıtlara TTB taktırma zorunluluğu vardır. Aksi durumda bu taşıtlara ait akaryakıt harcamaları vergi beyanında gider olarak gösterilemeyecektir.

Ticari amaçla kullanılan ve akaryakıt harcamaları gider olarak gösterilmek suretiyle vergi indirimine konu edilecek taşıtlara TTB taktırma zorunluluğu vardır. Aksi durumda akaryakıt harcamaları vergi beyanında gider olarak gösterilemeyecektir.

UTTS kapsamında yer alan taşıta TTB taktırılmaması akaryakıt alımını kısıtlayan bir durum değildir. Ancak, UTTS’de düzenlenmeyen akaryakıt fişleri gider beyanında kullanılamayacak ve mükelleflerin bunları vergi indirimine konu etmeleri mümkün olamayacaktır.

UTTS kapsamında yer alan akaryakıt, UTTS Tebliği’nde benzin, motorin, LPG, doğalgaz ve benzeri ürünler olarak tanımlanmıştır. LPG ile çalışan taşıtların durumuna ilişkin teknik değerlendirme devam etmektedir.

Araçların akaryakıt harcamalarının vergi beyanında gider olarak gösterilmesi için yakıt fişinin UTTS’den düzenlenmesi gerekmektedir. TTB’nin arızalanması veya bozulması sebebiyle UTTS fişi düzenlenememesi durumunda uygulanacak usul ve esasları belirleme yetkisi Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) aittir.

Yetkili Taşıt Montaj Servisi birden fazla TTB taktıran firmanın tercihine bağlı olarak her TTB montaj işlemi için ayrı bir fatura ya da tüm işlemler için tek fatura düzenleyebilir.

Vergi mükellefi ise evet UTTS kapsamındadır ve TTB taktırmak zorundadır. Vergi mükellefi değil ise, bağlı oldukları vergi daireleri ile iletişime geçmeleri gerekmektedir.